Úrskurður

Ár 2002, fimmtudaginn 19. september, kvað málskotsnefnd Lánasjóðs íslenskra námsmann upp svohljóðandi úrskurð í málinu nr. L-12/2002.

Kæruefni

Með kæru dags. 4. júní 2002, sem barst málskotsnefnd 10. júlí sl., kærði kærandi, úrskurð stjórnar LÍN frá 12. apríl sl. Í málinu nr. I-43/02 þar sem kæranda var synjað um undanþágu frá endurgreiðslum námslána árin 2000-2002 sem og frá endurgreiðslum ofgreidds námsláns.

Með bréfi dags. 10. júlí sl. Var stjórn LÍN tilkynnt um kæruna og gefinn kostur á að tjá sig um hana. Gögn bárust frá stjórn LÍN með brefi dags. 17. júlí sl. En þar var jafnframt óskað eftir fresti til að skila umsögn um málið. Umsögnin er dagsett 8. ágúst sl. en barst nefndinni 14. sama mánaðar og var kæranda þá send umsögnin auk gagna. Kærandi ritaði málskotsnefnd bréf dags. 28. ágúst sl.

Málsatvik og ágreiningsefni

Kærandi hefur stundað doktorsnám í Bandaríkjunum frá 1996 og fékk fullt námslán fram að hausti 1997. Hún sótti um lán vegna námsins skólaárið 1997-1998 og fékk fyrirframgreitt skólagjaldalán 9. september 1997. Af hálfu LÍN var talið að kærandi hefði ekki látið sjóðnum í té upplýsingar vegna námsins á þessu skólaári þrátt fyrir ítrekaðar beiðnir. Því var þann 7. desember 1998 gefið út svo kallað ofgreiðsluskuldabréf að fjárhæð kr. 213.964 vegna skólagjaldalánsins frá 9. september 1997 og kæranda gefinn kostur á að samþykkja bréfið eða koma skuldinni í skil með öðrum hætti. Beiðni um greiðslu skuldarinnar var ítrekuð 6. apríl 1999. Kærandi óskaði eftir niðurfellingu ofgreiðsluskuldarinnar en því erindi var synjað með bréfum dagsettum 19. og 27. júlí 1999. Ofgreiðsluskuldin var send til innheimtu hjá lögmönnum en í bréfi dags. 15. febrúar sl. óskaði kærandi eftir því við lánasjóðinn að hann veitti henni frestun á afborgun og afturkallaði lögfræðiinnheimtuna. Því erindi var synjað með bréfi LÍN dags. 20. febrúar sl. Þann 10. mars sl. óskaði kærandi eftir undanþágu frá greiðslu námslána vegna fjárhagsörðugleika en því hafnaði LÍN með úrskurði dags. 12. apríl sl.

Kærandi byggir kröfu sína á því að hún hafi átt við fjárhagsörðugleika að stríða. Þá mótmælir kærandi því að hún hafi fengið ofgreitt lán. Hún hafi fengið lán á síðustu önn í doktorsnámi árið 1997 enda hafi hún stundað fullt nám á önninni og því ekkert fengið ofgreitt frá lánasjóðnum. Hún hafi að lokum sent sjóðnum viðurkenningu skólans, Faculty Kam Evaluation Form, á því að hún hefði lokið verkefni ársins sem gaf 15 einingar. Lánasjóðurinn hafi hingað til tekið slík vottorð gild og sú ákvörðun sjóðsins að telja slíkt vottorð ekki nægjanlegt sé því breyting á fyrri framkvæmd.

Stjórn LÍN bendir á að námslok kæranda hafi verið ákvörðuð 31. ágúst 1997 og henni síðan tilkynnt um frágang skuldabréfs vegna láns í doktorsnáminu. Hún hefi ekki gert athugasemdir við þá niðurstöðu og hafi hún átt að hefja endurgreiðslu lánsins 1. mars 2000. Með bréfi dags. 31. mars 2000 hafi hún óskað eftir undanþágu frá afborguninni en verið synjað með bréfi dags. 18. apríl 2000 og úrskurði dags. 1. júní 2000. Kærandi hafi óskað aftur eftir undanþágu 27. september 2000 og hafi verið ákveðið að veita henni undanþágu frá tekjutengdri afborgun ársins 2000 með úrskurði stjórnar 20. október 2000 en með vísan til fyrri úrskurðar var henni synjað um undanþágu föstu afborgunarinnar 1. mars 2000. Kærandi hafi ekki haft samband við sjóðinn aftur og hafi skuldin samkvæmt síðastnefndu afborguninni farið í innheimtu til lögmanna 25. janúar 2001.

Kærandi hafi næst haft samband við sjóðinn 15. febrúar 2002 og óskaði þá eftir undanþágu vegna vanskila sinna. Hafi henni í bréfi dags. 20. febrúar sl. verið bent á að kærufrestur vegna afborgunarinnar 1. mars 2000 væri liðinn og að afborgun 1. mars 2001 hefði einnig verið send til innheimtu hjá lögmönnum og erindi hennar því verið synjað.

Kærandi hafi ítrekað undanþágubeiðni sína 10. mars 2002 og þá jafnframt sótt um undanþágu vegna afborgunar ársins 2002. Í hinum kærða úrskurði hafi verð ítrekað að ekki væri unnt að verða við undanþágubeiðninni vegna afborgunar 1. mars 2002 en jafnframt hafi komið fram að stjórn LÍN væri tilbúin í ljósi aðstæðna kæranda að taka til athugunar að veita henni undaþágu frá afborgun áranna 2001 og 2002 yrði leyst úr öðrum vanskilum hennar.

Niðurstaða stjórnar LÍN var því sú að engin heimild væri til að veita undanþágu frá endurgreiðslu ofgreidds námsláns og að kærandi uppfyllti ekki þau skilurði fyrir undaþágu frá afborgun skv. 8. gr. laga nr. 21/1992 og í 9. og 10. gr. reglugerðar nr. 602/1997.

Niðurstaða

Eins og lýst er hér að framan taldi LÍN vottorð kæranda um námsárangur vegna námsláns fyrir nármsárið 1997-1998 ekki fullnægjandi og óskaði eftir því að hún legði fram frekari gögn. Í bréfi dags. 29. júlí 1999 er nánar tilgreint hvernig gagna kærandi átti að afla. Engin frekari gögn bárust frá kæranda. Afgreiðsla LÍN á máli kæranda vegna ofgreiðsluskuldabréfsins verður því talin hafa verið í samræmi við ákvæði laga og reglna um sjóðinn.

Stjórn LÍN byggir auk þessa á því að kærandi hafi ekki uppfyllt þau skilyrði sem sett eru í 8. gr. laga nr. 21/1992 og í 9. og 10. gr. reglugerðar nr. 602/1997 um undanþágu frá endurgreiðslu námsláns. Ekki verður séð að gögn hafi verið lögð fram í málinu um hagi kæranda og enginn frekari rökstuðningur er færður fyrir niðurstöðunni. Ekki verður því séð að málið hafi verið að fullu rannsakað að því er þetta varðar og verður því að fella hinn kærða úrskurð úr gildi.

Úrskurðarorð

Úrskurður stjórnar LÍN frá 12. apríl 2002 í máli nr. I-43/02 er felldur úr gildi.