Úrskurður
Ár 2003, þriðjudaginn 8. júlí, kvað málskotsnefnd Lánasjóðs íslenskra námsmanna upp svohljóðandi úrskurð í málinu nr. L-7/2003:
Kæruefni
Með kæru dags. 29. apríl 2003 kærði kærandi þann úrskurð
stjórnar LÍN í máli nr. I-8/03 frá 7. febrúar 2003 þar sem stjórnin synjaði
beiðni kæranda um undanþágu frá endurgreiðslum námslána á gjalddaga 1. nóvember
2001, 1. júlí 2002 og 1. september 2002 með vísan til þess að engin ný gögn
hefðu komið fram sem sýnt hefðu fram á að skyndilegar og verulegar breytingar
hefðu orðið á högum kæranda milli áranna 2000 og 2001 og áranna 2001 og 2002.
Stjórn LÍN var tilkynnt um kæruna með bréfi dagsettu 6. maí sl. og
jafnframt gefinn kostur á að tjá sig um hana. Kæranda var sent afrit bréfsins.
Athugasemdir stjórnarinnar komu fram í bréfi dags. 20. maí sl. og var afrit þess
sent kæranda með bréfi dags. 21. maí sl. en þar var kæranda jafnframt gefinn 14
daga frestur til að koma að frekari sjónarmiðum sínum. Athugasemdir kæranda eru
settar fram í bréfi dags. 26. maí sl.
Málsatvik og ágreiningsefni
Með bréfi til LÍN dags. 24. október 2002 óskaði kærandi eftir
því að henni yrði veitt undanþága frá frekari endurgreiðslum námsláns sem hún
fékk frá janúar 1981 til maí 1985. Undanþágubeiðnin byggðist á því að hún hefði
minni möguleika á tekjuöflun nú vegna veikinda og örorku. Stjórn LÍN kvað upp
úrskurð 5. desember 2002 þar sem erindi kæranda var synjað með vísan til þess að
ekki hefðu orðið skyndilegar eða verulegar breytingar á högum hennar viðkomandi
ár og því væru ekki uppfyllt skilyrði 8. gr. laga um LÍN nr. 21/1992 fyrir
veitingu undanþágu frá endurgreiðslu. Kærandi sendi stjórn LÍN annað erindi
dags. 28. janúar 2003 og var því svarað með úrskurði stjórnarinnar dags. 7.
febrúar sl. sem kærandi kærði með bréfi dags. 29. apríl sl. eins og áður er
komið fram.
Kærandi byggir kröfu sína á því að hún sé nú 70-100% öryrki
og þar af leiðandi eigi hún minni möguleika nú en áður á því að afla sér tekna.
Hún hafi ekki getað stundað vinnu frá 5. ágúst 2002 vegna veikinda sinna. Þá sé
kostnaður hennar vegna læknisþjónustu og lyfjakaupa um NOK 19.200 á ári en laun
og örorkugreiðslur hafi numið NOK 127.994 á árinu 2001. Kærandi telur að tekjur
hennar á árinu 2002 hafi verið álíka miklar en að tekjur hennar lækki vegna
örorku hennar og getu til að stunda vinnu.
Af hálfu stjórnar LÍN er
vísað til ákvæða 8. gr. laga um LÍN nr. 21/1992 um heimildir stjórnar sjóðsins
til að veita undanþágur frá endurgreiðslum námslána ef skyndilegar og verulegar
breytingar verða á högum skuldara, t.d. ef hann veikist alvarlega eða verður
fyrir slysi er skerðir möguleika hans til að afla tekna. Að auki er vísað til 9.
gr. reglugerðar um LÍN nr. 602/1997 um að heimilt sé að veita undanþágu eða
niðurfellingu á árlegri endurgreiðslu ef útsvarsstofn gefur ekki rétta mynd af
fjárhag lánþega á endurgreiðsluári vegna skyndilegra og verulegra breytinga á
högum hans milli ára og lánþegi gerir skriflega grein fyrir breyttum högum sínum
og styður hana tilskildum gögnum.
Stjórn LÍN bendir jafnframt á að
vinnufærni kæranda sé metin 50% og sé nú skv. læknisvottorði óvinnufær vegna
veikinda en talið að hún komist aftur til vinnu. Tekjur hafi verið kr. 2.061.043
árið 1998, kr. 2.015.908 árið 1999, 1.923.681 árið 2000 og 1.925.057 árið 2001.
Gera megi ráð fyrir að tekjur kæranda á árinu 2002 nemi 1.969.956. Af þessu megi
ráða að ekki hafi orðið þær breytingar á högum kæranda sem heimili stjórn LÍN að
veita umbeðna undanþágu.
Niðurstaða
Í málinu liggja fyrir gögn um heilsufar kæranda og tekjur
hennar. Samkvæmt læknisvottorði dags. 23. desember 2002 kemur fram það mat
læknis hennar að óvíst sé hvort kærandi fari í launaða vinnu á ný. Hún gæti
verið óvinnufær vegna heilsuleysis en hafi sjálf óskað eftir að reyna að stunda
vinnu í hálfu starfi. Þá staðfestir læknirinn að kærandi hafi lýst því að hún
hafi borgað NOK 19.200 árið 2002 í lyfja- og læknakostnað.
Fram er komið
að kærandi hefur haft svipaðar árstekjur frá árinu 1998 þótt þær hafi farið
lítillega lækkandi. Jafnvel þótt tekið sé tillit til lyfja- og lækniskostnaðar
eru ráðstöfunartekjur kæranda yfir viðmiðunarmörkum LÍN. Verður í ljósi
framanritaðs ekki talið að þær skyndilegu og verulegu breytingar hafi orðið á
högum kæranda milli áranna 2000 og 2001 annars vegar og 2001 og 2002 sem skert
hafi möguleika hennar til að afla tekna, sbr. ákvæði 8. gr. laga um LÍN og 9.
gr. reglugerðar um sjóðinn. Er framangreindur úrskurður stjórnar LÍN í máli
kæranda því staðfestur.
Úrskurðarorð
Úrskurður stjórnar LÍN frá 9. desember 2002 í málinu nr. I-8/03 er staðfestur.