Úrskurður
Ár 2006, föstudaginn 30. júní, kvað málskotsnefnd Lánasjóðs íslenskra námsmanna upp svohljóðandi úrskurð í málinu L-4/2006.
Kæruefni
Með bréfi dags. 20. mars 2006 sem barst málskotsnefnd 7. apríl
sl. kærði kærandi úrskurð stjórnar LÍN frá 29. janúar sl. þar sem synjað var
beiðni hennar um lán til náms í barokksellóleik.
Með bréfi
málskotsnefndar dags. 12. apríl sl. var stjórn LÍN tilkynnt um kæruna og gefinn
kostur á að tjá sig um hana. Kæranda var með bréfi dags. sama dag sent afrit af
bréfinu til stjórnar LÍN. Athugasemdir stjórnar LÍN bárust nefndinni í bréfi
dags. 27. apríl sl. og var kæranda sent afrit þeirra með bréfi dags. 28. apríl
sl. Engar frekari athugasemdir bárust frá kæranda.
Málsatvik og ágreiningsefni
Kærandi hefur lokið 5 ára háskólanámi í klassísku tónlistarnámi
í sellóleik við Det Kongelige Danske Musikkonservatorium sem lauk með diploma
gráðu vorið 2005. Haustið 2005 hóf kærandi nám í barokksellóleik, Advanced
Certificate Studies (ACS), við Konservatoríið í Den Haag. Skólinn býður upp á
tvær leiðir til náms í barokktónlist, bachelor-master (BA-MA) annars vegar og
Advanced Certificate Studies (ACS) hins vegar. ACS er skipulagt fyrir þá sem
lokið hafa BA gráðu í hefðbundnum klassískum hljóðfæraleik en vilja sérhæfa sig
með tveggja ára námi í barokkhljóðfæraleik. Stefni nemandi að hefðbundnu MA námi
í barokktónlist við skólann er nauðsynlegt að hafa áður lokið BA prófi (sem
venjulega tekur fjögur ár) í barokktónlist við sama skóla.
Kærandi
bendir á að langflestir nemar í barokkhljóðfæraleik hafi að baki langt og
strangt háskólanám í hefðbundnu klassísku tónlistarnámi. Það sama eigi við um
kæranda sem, svo sem áður greinir, hafi stundað 5 ára háskólanám og barokknám
hennar við Konservatoríið sé eðlilegt framhald af fyrra námi, sérhæfing sem ekki
sé hægt að líta á sem nýtt nám. Kærandi leggur fram svar kennslusviðs Háskóla
Íslands dags. 15. desember sl við fyrirspurn hennar um skilgreiningu á námsstigi
Certificate for Advanced Studies í barokksellóleik við Royal Conservatoire í
Hollandi. Í svarinu kemur m.a. fram að haft hafi verið samband við ENIC/NARIC
upplýsingaskrifstofu í Hollandi. (Nuffic). Samkvæmt svari Nuffic geti námið
talist framhaldsnám á háskólastigi (second cycle) þar sem krafist er Bachelor
prófs fyrir inngöngu. Þeir bendi þó á að náminu ljúki ekki með formlegri
háskólagráðu, en óski nemendur eftir að útskrifast með gráðu þá hljóti þeir
Bachelor gráðu sem tilheyrir grunnnámi í háskóla (first cycle).
Síðan
segir í svari kennslusviðs Háskóla Ísland "Í ljósi svars Nuffic álítur
kennslusvið Háskóla Íslands ekki óeðlilegt að telja Certificate for Advanced
Studies í barokksellóleik sambærilegt viðbótarnámi að loknu fyrsta háskólaprófi
við háskóla á Íslandi. Í báðum tilfellum er um að ræða skipulagt nám eftir
fyrsta háskólapróf sem ekki leiðir til formlegrar prófgráðu. Viðbótarnám að
loknu fyrsta háskólaprófi á Íslandi telst til framhaldsnáms á háskólastigi
(second cycle). Að mati kennslusviðs breytir sú staðreynd ekki ofangreindu mati
að námsmenn geti valið að útskrifast með aðra Bachelor gráðu að námi loknu. Hér
er einungis um mat á námsstigi Certificate for Advanced Studies að ræða, ekki
Bachelor gráðunnar." Kærandi vísar einnig til bréfs Jan Kleinbussink,
yfirmanns barokkdeildarinnar dags. 15. ágúst 2005 þar sem segir m.a.: "the
Advanced Certificate Studies in Early Music has to be considered being
postgraduate course programme."
Stjórn LÍN úrskurðaði í máli kæranda
16. september 2005. Með bréfi dags. 2. janúar sl. óskaði kærandi eftir
endurupptöku málsins á grundvelli nýrra gagna. Stjórn LÍN úrskurðaði á ný í
málinu 29. janúar sl. Í athugasemdum stjórnar LÍN vegna kærunnar segir m.a. að
óski námsmaður eftir að útskrifast með opinbera viðurkennda gráðu í því námi sem
kærandi stundar þá sé það bachelorgráða eftir eitt viðbótarár. Stjórnin telur
námið vera ótvírætt á grunnháskólastigi og vitnar m.a. í bréf kennslusviðs
Háskóla Íslands frá 15. desember sl. Stjórnin bendir einnig á að ACS nám kæranda
í barokksellóleik komi ekki til styttingar á mögulegu lánshæfu masternámi
kæranda í sellóleik við skólann heldur sé um tveggja ára nám að ræða sem sé á
sama skólastigi og hún hafi þegar lokið. Að lokum telur stjórn LÍN að ekki sé
hægt að fallast á að nám kæranda falli undir skilgreiningu gr. 2.4.3. í
úthlutunarreglum LÍN þar sem fjallað er um stutt eða starfstengt
viðbótarháskólanám þar sem þar sé átt við nám til öflunar starfsréttinda og
námið skipulagt í eitt til tvö misseri.
Niðurstaða
Kærandi hefur stundað háskólanám í klassísku tónlistarnámi í
sellóleik sl. 5 ár og notið aðstoðar LÍN þann tíma á grundvelli gr. 2.4.2 í
úthlutunarreglum LÍN. Kærandi fer nú fram á að nám hennar Advanced Certificate
Studies verði skilgreint sem nám á framhaldsháskólastigi sbr. gr. 2.4.3.
úthlutunarreglna LÍN. Í greininni segir að heimilt sé að veita námsmanni lán
umfram 5 ára hámarkið skv. gr. 2.4.2. leggi námsmaður stund á
framhaldsháskólanám.
Í 1. gr. l. nr. 21/1992 um Lánasjóð íslenskra
námsmanna með síðari breytingum segir m.a: "Sjóðurinn veitir lán til
framhaldsnáms við skóla sem gera sambærilegar kröfur til undirbúningsmenntunar
og gerðar eru til háskólanáms hérlendis." Ekki verður ákvæðið skilið á annan
veg en að bæði sé átt við nám á grunnháskólastigi og framhaldsháskólastigi. Það
er óumdeilt að kærandi hefur lokið háskólanámi í hefðbundnum klassískum
hljóðfæraleik og að þess er krafist, við inngöngu í Advanced Certificate Studies
við Konservatoríið í Den Haag, að nemendur hafi áður lokið háskólanámi.
Í gr. 2.4.3 segir m.a. að með framhaldsháskólanámi sé átt við
doktors-eða licentiatnám, meistaranám eða sambærilegt nám að loknu þriggja ára
háskólanámi, skv. skipulagi skóla. Þá er tekið fram að til framhaldsháskólanáms
geti einnig talist stutt starfstengt viðbótarháskólanám sem ekki lýkur með æðri
prófgráðu, t.d. kennslufræði til kennsluréttinda. Að mati málskotsnefndar er í
greininni ekki um að ræða tæmandi talningu þeirra tilvika sem undir greinina
geta fallið og ber því í máli þessu að líta til almennra lagaskilyrða og
sambærilegra tilvika.
Í ljósi þessa er fallist á það með kæranda að
viðbótarnám að loknu fyrsta háskólaprófi á Íslandi telst til framhaldsnáms á
háskólastigi. Með vísan til framlagðra gagna og tilvitnaðra ákvæða laga og
úthlutunarreglna LÍN verður að telja nám kæranda framhaldsnám á háskólastigi og
því lánshæft.
Með vísan til framanritaðs er hin kærða niðurstaða í
úrskurði stjórnar LÍN frá 29. janúar 2006 í máli kæranda felld úr gildi.
Úrskurðarorð
Úrskurður stjórnar LÍN í máli kæranda frá 29. janúar er felldur úr gildi.